Działasz w branż TSL i szukasz optymalnego sposobu na zarządzanie swoją flotą? Postaw na urządzenia OBU i sprawdź, jak dobrze sprawdzają się w trasie. Za ich pomocą możesz nie tylko uiszczać opłaty drogowe w różnych systemach krajowych, lecz również monitorować parametry pojazdu. Wrzuć wyższy bieg i zainstaluj już dziś urządzenie OBU w pojazdach swojej floty. Nieprzekonany? W takim razie przeczytaj nasz artykuł!
Urządzenia OBU dostępne na rynku
Urządzenia OBU (On-Board Unit) są elektronicznymi narzędziami używanymi do automatycznego uiszczania opłat drogowych. Komunikują się one z systemami infrastruktury drogowej, pozwalając na szybkie i wygodne opłacanie przejazdów bez konieczności zatrzymywania pojazdu. Korzysta się z nich w wielu krajach na całym świecie, w tym także w Polsce, gdzie stanowią integralną część nowoczesnych rozwiązań w zarządzaniu opłatami drogowymi.
Standardowe urządzenie OBU łączy się z wybranymi elementami infrastruktury drogowej (np. bramkami elektronicznymi lub antenami na autostradach) za pomocą fal radiowych, wykorzystując technologie takie jak DSRC (Dedicated Short-Range Communication) lub GNSS (Global Navigation Satellite System). W ten sposób rejestrowany jest przejazd pojazdu przez określone odcinki dróg. Pozwala to na naliczenie opłat odpowiedniej wysokości w zależności od dystansu, rodzaju trasy czy kategorii drogowej.
Kierowcy nie muszą ręcznie dokonywać opłat – systemy OBU automatycznie pobierają należności z przypisanych kont. Tego typu rozwiązanie w znacznym stopniu przyspiesza czynności płatnicze, a także pozwala na zniwelowanie błędów ludzkich.
Na rynku dostępnych jest kilka podstawowych typów urządzeń OBU, które różnią się technologią, funkcjonalnością i przeznaczeniem.
- oparte na technologii DSRC – korzystają z fal radiowych krótkiego zasięgu, są powszechnie stosowane w Europie, w tym w systemach takich jak ViaTOLL (obecnie zastąpiony przez e-TOLL w Polsce), a ich główną zaletą jest niezawodność i szybka transmisja danych;
- oparte na technologii GNSS – działają w oparciu o satelitarne systemy nawigacyjne, precyzyjnie określające lokalizację pojazdu w czasie rzeczywistym;
- urządzenia hybrydowe – łączą ww. technologie, oferując szeroki zakres zastosowań, w tym opłaty za przejazdy międzynarodowe oraz dostosowanie się do różnych systemów opłat drogowych.
W 2024 roku rynek urządzeń OBU oferuje szeroki wybór rozwiązań, zarówno dla kierowców indywidualnych, jak i dla firm transportowych. Urządzenia tego typu stają się coraz bardziej zaawansowane technologicznie, a rosnąca liczba produktów dostępnych na rynku sprawia, że użytkownicy mogą wybierać między różnorodnymi funkcjonalnościami. Wybór odpowiedniego modelu zależy od rodzaju działalności, obszaru operacji oraz wymagań związanych z płatnościami drogowymi.
Najważniejsze funkcje OBU
Urządzenia pokładowe do uiszczania opłat drogowych oferują szereg zaawansowanych funkcji, które ułatwiają kierowcom i operatorom transportowym zarządzanie opłatami drogowymi. Ich funkcjonalność zależy od technologii, na której są oparte oraz specyficznych zastosowań. Do najważniejszych funkcji urządzeń OBU należą m.in.:
- Automatyczne naliczanie opłat drogowych
OBU pozwala na automatyczne naliczanie opłat za przejazdy płatnymi drogami, mostami, tunelami czy odcinkami autostrad. Eliminuje to konieczność zatrzymywania się przy punktach poboru, co znacznie skraca czas przejazdu. Funkcja ta jest kluczowa dla flot transportowych, które pokonują duże odległości i muszą efektywnie zarządzać kosztami przejazdów.
- Obsługa wielu systemów poboru opłat
Urządzenia OBU, zwłaszcza hybrydowe (DSRC + GNSS), są kompatybilne z wieloma systemami poboru opłat drogowymi w różnych krajach. Mogą obsługiwać jednocześnie różne standardy technologiczne. Ta funkcja jest niezwykle przydatna dla przewoźników międzynarodowych, którzy muszą korzystać z różnych systemów w krajach takich jak Polska, Niemcy, Francja, czy Hiszpania. OBU automatycznie przełącza się między systemami, co upraszcza logistykę i zarządzanie opłatami.
- Śledzenie i monitorowanie trasy
Moduły GNSS umożliwiają precyzyjne śledzenie trasy pojazdu w czasie rzeczywistym. Urządzenie rejestruje lokalizację na podstawie sygnału satelitarnego i przesyła te dane do systemu centralnego. Zaawansowane urządzenia oferują także zapis trasy w celu raportowania oraz możliwość monitorowania prędkości pojazdu oraz czasu jego pracy.
- Zarządzanie flotą
Nowoczesne OBU są często zintegrowane z systemami telematycznymi, dzięki czemu za ich pomocą można w sposób zaawansowany zarządzać flotą. Obejmuje to m.in. planowanie harmonogramów przejazdów, monitoring techniczny pojazdów czy generowanie raportów kosztowych.
- Bezpieczeństwo danych
Dobrej jakości urządzenia pokładowe posiadają zaawansowane mechanizmy szyfrowania danych, co gwarantuje bezpieczne przesyłanie informacji o przejazdach i naliczonych opłatach.
Koszt zakupu i utrzymania urządzenia pokładowego
Koszt zakupu i utrzymania urządzenia pokładowego do uiszczania opłat drogowych zależy od kilku czynników, takich jak typ urządzenia, jego funkcjonalność oraz sposób, w jaki jest używane.
Podstawowe urządzenia DSRC można kupić w granicach od około 100 do 200 euro. Spełnia ono podstawowe zadania oraz posiada standardowe opcje, które obsługują jedynie krajowy system poboru opłat drogowych. Tego typu sprzęt dedykowany jest dla firm działających na terenie Polski.
Właściciele przedsiębiorstw, którzy wymagają więcej od urządzeń pokładowych oraz prowadzą działalność za granicą, powinni zastanowić się nad zakupem modeli obsługujących technologię GNSS. Koszt to ok. 200-400 euro. Wśród zaawansowanych funkcji tego typu urządzeń znaleźć można m.in.: precyzyjne śledzenie lokalizacji pojazdu czy obsługę różnego rodzaju systemów poboru opłat.
Największą elastyczność dają jednak rozwiązania hybrydowe. Takie OBU są kompatybilne niemal z większością systemów poboru opłat w różnych krajach. Koszt takiego sprzętu to ok 300-600 euro. Można uzupełnić je o zaawansowane systemy telemetryczne do zarządzania flotą oraz analizy danych. Choć koszty wzrastają wówczas do nawet kilku tysięcy euro, podnosi się również efektywność poszczególnych pojazdów oraz ich kierowców.
W przypadku urządzeń OBU warto również wspomnieć o opłatach operacyjnych. Przede wszystkim są to wszelkiego rodzaju subskrypcje (np. miesięczne) i opłaty serwisowe, których koszt wynosi od 5 do 20 euro. Obejmują one zazwyczaj dostęp do systemu oraz możliwość korzystania ze wsparcia technicznego. Niekiedy można spotkać się z opcją opłat pre-paid lub cyklicznego doładowywania konta użytkownika. Do tego należy doliczyć koszty dodatkowe, takie jak aktualizacja oprogramowania, serwis i naprawa czy wymiana urządzenia na nowe.
Wśród czynników, które w największym stopniu determinują ceny OBU należy wymienić:
- typ urządzenia i jego funkcjonalność – wyższej klasy sprzęt to droższa inwestycja, zarówno w zakupie, jak i w utrzymaniu;
- zakres geograficzny użytkowania – użytkowanie urządzeń pokładowych w różnych krajach lub regionach może wiązać się z dodatkowymi kosztami subskrypcyjnymi lub opłatami za korzystanie z różnych systemów poboru opłat;
- wielkość i typ floty – dla dużych flot transportowych koszty mogą być wyższe ze względu na liczbę urządzeń, konieczność zarządzania nimi oraz ewentualne dodatkowe usługi telematyczne;
- aktualizacje technologiczne – postęp technologiczny może wpływać na koszty utrzymania, zwłaszcza jeśli systemy wymagać będą częstych aktualizacji lub modernizacji.
Chcesz dowiedzieć się więcej o potencjale, jaki drzemie w urządzeniach OBU? Zgłoś się do
VIALTIS! Jako firma z wieloletnim doświadczeniem, będąca częścią Grupy ITD, stawiamy na wysokie standardy jakości, wysokie kwalifikacje pracowników oraz pełne zaangażowanie. Świadczymy m.in. usługi z zakresu monitorowania opłat drogowych – przede wszystkim czynności realizowanych przez różnych operatorów: zleceń, faktur, wymian, transakcji online.