Efektywne i optymalne działanie w branży TSL uzależnione jest od równoważenia różnego rodzaju kosztów. Do największych z nich należą opłaty drogowe uiszczane ze względu na obowiązek korzystania z konkretnych tras międzynarodowych i krajowych. Aby świadczyć usługi na wysokim poziomie, dowiedz się, które drogi są płatne oraz dlaczego warto wybierać automatyczne systemy poboru.
Mapa dróg z elektronicznymi systemami opłat w Europie
W Europie coraz więcej krajów wdraża elektroniczne systemy poboru opłat (Electronic Toll Collection, w skrócie: ETC). U jego podstaw leży bowiem usprawnienie procesu płatności za przejazdy autostradami i drogami płatnymi, zwiększenie przepustowości na bramkach oraz redukcja emisji spalin przez skrócenie czasu postoju pojazdów.
Jeśli prowadzisz firmę TSL lub pracujesz jako zawodowy kierowca, koniecznie sprawdź, które odcinki dróg na terenie Europy są płatne. Każdy kraj ma nieco inne regulacje dotyczące poruszania się po infrastrukturze drogowej.
Mapa dróg z elektronicznymi systemami poboru opłat jest niezbędnym narzędziem dla większości firm transportowych. Dzięki niej mogą one optymalizować koszty działalności, a także zarządzać flotą w sposób możliwie jak najbardziej efektywny. Oprócz tego użytek będą z niej mieli kierowcy na trasach międzynarodowych oraz wszyscy użytkownicy OBU – pokładowych urządzeń do poboru elektronicznego. Wśród nich znajdą się również turyści i podróżujący, którzy chcą przemierzać Europę szybko, swobodnie i bez zbędnych formalności.
Różnice między systemami w różnych krajach
Elektroniczne systemy poboru opłat drogowych w Europie różnią się w zależności od kraju, zarówno pod względem technologii, jak i zasad ich funkcjonowania. Choć ich wspólną cechą jest usprawnienie płatności za korzystanie z dróg, istnieje wiele istotnych różnic, które mogą wpłynąć na ich użytkowanie.
Technologie poboru opłat – GPS vs. RFID
Jedną z głównych różnic między systemami poboru opłat w Europie jest rodzaj technologii wykorzystywanej do naliczania opłat. Kraje stosują różne podejścia, które wpływają na sposób działania urządzeń pokładowych oraz możliwości opłaty za przejazd. Można jednak wyróżnić dwa wiodące:
- GPS (Global Positioning System) – systemy oparte na technologii GPS wykorzystują pozycjonowanie satelitarne do śledzenia trasy pojazdu i naliczania opłat na podstawie przejechanych kilometrów, stosowane powszechnie w m.in. Niemczech, Austrii, Belgii;
- RFID (Radio Frequency Identification) – technologia RFID polega na interakcji urządzenia pokładowego z bramkami na autostradach za pomocą fal radiowych, używa się jej m.in. we Francji i Włoszech.
W obu powyższych przypadkach sprawdzą się nasze urządzenia
Telepass SAT, Telepass K1, czy też B’moov do Axxes. Łączą w sobie moduły, które umożliwiają pobieranie danych GPS oraz łączność na podstawie fal radiowych.
Technologie te mają bezpośredni wpływ na wygodę kierowców. Systemy GPS eliminują konieczność zatrzymywania się przy bramkach, podczas gdy systemy RFID wymagają przejazdu przez określone punkty kontrolne.
Systemy zamknięte vs. otwarte
Kraje w Europie różnią się także pod względem organizacji samych systemów opłat, które mogą być zamknięte lub otwarte. Te pierwsze funkcjonują m.in. we Włoszech (na niektórych autostradach). Kierowcy w ramach nich pobierają bilet przy wjeździe na płatną drogę, a opłata jest naliczana przy wyjeździe na podstawie przejechanej trasy. Jest to bardziej skomplikowane, ale pozwala na precyzyjne naliczenie opłaty za rzeczywistą odległość.
W systemach otwartych jak w Austrii czy Szwajcarii, kierowcy uiszczają stałą opłatę za przejazd określonymi odcinkami autostrad lub korzystają z rocznych winiet. Rozwiązanie to jest prostsze w użyciu, ale nie dostosowuje się do rzeczywistego dystansu pokonanego na drodze.
Rodzaje pojazdów objętych systemem opłat
Kolejna istotna różnica między systemami dotyczy pojazdów, które są objęte poborem. Poszczególne kraje mają różne podejścia w tym zakresie, co wpływa na kierowców zarówno samochodów osobowych, jak i ciężarowych. Przykładowo: w Niemczech system opłat drogowych Toll Collect dotyczy jedynie ciężarówek o masie powyżej 7,5 tony. Z kolei we Francji czy Polsce za drogi płacą zarówno samochody osobowe, jak i ciężarowe.
System winietowy vs. opłaty kilometrowe
Niektóre kraje stosują system winietowy, podczas gdy inne opierają swoje systemy na naliczaniu opłat za rzeczywiście przejechane kilometry. W pierwszym przypadku (Holandia, Szwecja) kierowcy muszą zakupić dokument uprawniający do korzystania z autostrad przez określony czas (np. 10 dni, miesiąc lub rok). Winiety mogą być w formie papierowej lub elektronicznej.
Jeśli chodzi o opłaty kilometrowe (Niemcy, Francja, Hiszpania), są one naliczane na podstawie liczby przejechanych kilometrów. Ten model jest bardziej precyzyjny i sprawiedliwy, szczególnie dla użytkowników, którzy rzadziej korzystają z płatnych dróg.
Korzyści płynące z elektronicznego systemu poboru opłat
Elektroniczne systemy poboru opłat zostały wprowadzone w wielu krajach na świecie, w tym w Europie, w celu usprawnienia procesu płacenia za korzystanie z dróg płatnych. Tradycyjne, ręczne pobieranie opłat wiązało się z licznymi problemami, takimi jak korki na bramkach, długi czas oczekiwania czy dodatkowe koszty operacyjne. Nowe rozwiązania oparte o systemy elektroniczne eliminują większość barier i wprowadzają o wiele wyższą efektywność i automatyzację.
Wśród ich największych korzyści należy wyróżnić m.in.:
- Skrócenie czasu przejazdu i eliminacja korków na bramkach
Jedną z największych korzyści ETC jest znaczne skrócenie czasu przejazdu przez punkty poboru opłat. Dzięki zastosowaniu technologii takich jak RFID czy GPS, kierowcy nie muszą zatrzymywać się na bramkach, co redukuje czas oczekiwania, a tym samym zmniejsza ryzyko powstawania korków.
- Lepsza kontrola kosztów i elastyczność dla użytkowników
Systemy oparte na GPS lub RFID mogą dokładnie obliczać koszty na podstawie liczby przejechanych kilometrów lub czasu spędzonego na płatnych drogach. W ten sposób opłaty są sprawiedliwie naliczane zgodnie z rzeczywistym użytkowaniem infrastruktury. Kierowcy mogą dokonywać płatności za pomocą aplikacji mobilnych, kart kredytowych, systemów pre-paid lub urządzeń pokładowych OBU. Taka elastyczność pozwala na dostosowanie systemu do różnych potrzeb i preferencji, co sprawia, że korzystanie z płatnych dróg jest wygodniejsze.
- Ograniczenie emisji spalin i korzyści ekologiczne
Elektroniczne systemy poboru opłat przyczyniają się do ochrony środowiska, redukując emisję spalin poprzez zmniejszenie czasu, jaki pojazdy spędzają w korkach i na postoju przy bramkach. Automatyzacja procesów płatniczych zmniejsza również potrzebę utrzymywania kosztownej infrastruktury, takiej jak fizyczne bramki czy personel obsługujący punkty poboru opłat. To przekłada się na mniejsze zużycie energii przez systemy operacyjne.
- Zwiększenie bezpieczeństwa na drogach
Zmniejszenie konieczności zatrzymywania się na bramkach i eliminacja długich kolejek zmniejsza ryzyko kolizji i wypadków w punktach poboru opłat. Płynny ruch zwiększa również przewidywalność sytuacji drogowych, co poprawia ogólne bezpieczeństwo. Dla pojazdów ciężarowych, które często korzystają z płatnych autostrad, automatyczne systemy opłat umożliwiają sprawniejsze przemieszczanie się i zmniejszają ryzyko związane z manewrowaniem w pobliżu punktów poboru opłat.
ETC w Europie wykorzystują różne technologie, które wymagają od kierowców stosowania specyficznych urządzeń pokładowych.
OBU różnią się w zależności od kraju i systemu uiszczania opłat, a ich wybór jest niezbędny do sprawnego i bezproblemowego korzystania z płatnych dróg.
Wiele systemów poboru opłat podlega zmianom i są one na bieżąco modernizowane. To samo dotyczy OBU oraz ich specyfikacji, które mogą być rozszerzane o dodatkowe funkcje (np. możliwość integracji z aplikacjami mobilnymi). Aby być na bieżąco ze zmianami, zalecamy śledzenie stron producentów urządzeń pokładowych oraz operatorów krajowych płatnych dróg i autostrad.
Masz problemy z uiszczaniem opłat drogowych oraz podatkami dla kierowców i przewoźników? Sprawdź ofertę Vialtis!
Funkcjonujemy jako w pełni niezależna grupa specjalistów, współpracując wyłącznie z podmiotami zajmującymi się międzynarodowym transportem towarów. Od 1982 roku utrzymujemy długofalowe relacje biznesowe z małymi i dużymi przewoźnikami.
Oprócz zwrotów akcyzy za paliwo, zajmujemy się również opłatami drogowymi i tunelowymi, a także usługami rezerwowania promów oraz optymalizacją zakupu paliw. Sprawdź nasze usługi, zapoznaj się z rekomendacjami naszych klientów i już dziś spraw, aby Twój transportowy biznes stał się rentowny. Zachęcamy do kontaktu bezpośredniego lub telefonicznego!