Uiszczanie opłat drogowych za granicą to ważny element działalności firm z sektora TSL, które świadczą usługi międzynarodowe. Aby móc wykonywać tego typu zadania w sposób maksymalnie uproszczony i optymalny, warto korzystać z najnowszych osiągnięć, jakimi są urządzenia OBU (On Board Unit). Łączą się one z systemami uiszczania opłat, dając możliwość automatyzacji i zmniejszając kosztów operacyjnych. Przekonaj się, jak wielki jest ich potencjał na przykładzie popularnych destynacji europejskich.
Opłaty drogowe na terenie Europy
Opłaty drogowe (ang. tolls) to koszty, które użytkownicy dróg muszą ponieść, aby korzystać z wybranych odcinków tras na terenie Europy. Wprowadzenie ich miało na celu przede wszystkim zapewnienie funduszy na utrzymanie, modernizację oraz rozbudowę infrastruktury drogowej. W wielu krajach europejskich pobieranie opłat drogowych stało się standardem, zarówno na autostradach, jak i mostach czy tunelach, a w niektórych przypadkach także w centrach miast.
Wprowadzenie ich jest odpowiedzią na kilka ważnych wyzwań, przed którymi stoją kraje Europy. Po pierwsze, budowa i utrzymanie nowoczesnych dróg jest kosztownym przedsięwzięciem. Opłaty pozwalają na bezpośrednie finansowanie rozwoju infrastruktury, a także na zapewnienie, że użytkownicy najczęściej korzystający ponoszą większą część kosztów utrzymania.
Po drugie, opłaty drogowe pomagają w regulacji ruchu i zmniejszaniu korków. Odpowiednio zaprojektowane systemy poboru mogą zachęcać do korzystania z mniej obciążonych tras lub alternatywnych środków transportu, co w rezultacie poprawia płynność ruchu. W niektórych przypadkach wprowadzenie opłat ma również na celu ochronę środowiska. Dzięki nim można ograniczyć ruch pojazdów w najbardziej zatłoczonych i zanieczyszczonych obszarach, co zmniejsza emisję spalin i hałasu.
Za system opłat drogowych odpowiadają zarówno rządy poszczególnych państw, jak i prywatni operatorzy, którym powierzono zarządzanie odcinkami autostrad, tunelami czy mostami. W zależności od kraju, systemy te mogą różnić się zarówno sposobem naliczania opłat, jak i technologią wykorzystywaną do ich pobierania. W Polsce na przykład funkcjonuje e-TOLL, natomiast w Niemczech używa się Toll Collect.
W tradycyjnych systemach kierowcy płacą na bramkach, używając gotówki, kart płatniczych lub specjalnych kart przedpłaconych.
Jednak coraz większą popularnością cieszą się elektroniczne systemy poboru opłat, które pozwalają na automatyczne naliczanie należności bez potrzeby zatrzymywania pojazdu. Systemy takie jak Telepass czy Eurovignette korzystają z technologii zdalnej identyfikacji pojazdów, która sprawia, że proces jest szybki i wygodny.
W niektórych krajach, takich jak Szwajcaria czy Austria, wymagane jest zakupienie winiety – papierowego lub elektronicznego pozwolenia, które uprawnia do korzystania z dróg przez określony czas.
System opłat drogowych w wybranych krajach
Systemy uiszczania opłat drogowych oraz stawki przejazdowe różnią się w zależności od wybranego kraju. My przyjrzymy się tym pochodzącym z najpopularniejszych w branży TSL destynacji: Niemiec, Francji, Włoch.
Opłaty drogowe Niemcy
W Niemczech autostrady są bezpłatne dla samochodów osobowych, natomiast opłaty obowiązują dla pojazdów ciężarowych o masie powyżej 7,5 tony. Stawki w 2024 roku dla ciężarówek uzależnione są od masy pojazdu oraz klasy emisji spalin, co jest związane z nowymi regulacjami dotyczącymi opłat za emisję CO2. Pojazdy ciężarowe o masie między 3,5 a 7,49 tony płacą od 0,187 do 0,229 euro za kilometr, w zależności od klasy emisji.
Dla ciężarówek przewidziano dodatkowe opłaty za emisję dwutlenku węgla, które będą stopniowo wprowadzane przez cały bieżący rok. Niemniej, dostępne mają być również zniżki dla pojazdów o niższej emisji, co ma na celu promowanie ekologicznych rozwiązań transportowych. Opłaty drogowe na terenie Niemiec uiszczane są poprzez system Toll Collect, który umożliwia płacenie za pomocą urządzeń pokładowych, aplikacji mobilnych lub terminali. Z powodzeniem można tu korzystać z urządzeń od Telepass (SAT, K1) oraz od Axxes (B’moov).
Opłaty drogowe Francja
We Francji system opłat jest bardziej zróżnicowany i obejmuje zarówno samochody osobowe, jak i ciężarowe. Stawki zależą od długości trasy oraz klasy pojazdu. Dla samochodów osobowych (klasa 1) średnia stawka wynosi 0,06-0,20 euro za kilometr, podczas gdy dla ciężarówek opłaty są znacznie wyższe.
System opłat we Francji obejmuje bramki, ale coraz częściej wykorzystywany jest Télépéage. Jest to rozwiązanie z zakresu zdalnego poboru opłat, które umożliwia przejazd bez konieczności zatrzymywania się. W systemie tym można skorzystać z promocji i zniżek, np. za częste korzystanie z autostrad. Dla posiadaczy urządzenia Télépéage dostępne są pakiety z opłatami niższymi nawet o 10% w zależności od częstotliwości przejazdów.
Opłaty drogowe Włochy
We Włoszech opłaty obowiązują na większości autostrad zarówno dla samochodów osobowych, jak i ciężarowych. Stawki dla samochodów osobowych (klasa A) wynoszą 0,07-0,09 euro za kilometr, natomiast dla ciężarówek są one wyższe, a ich wysokość zależy od liczby osi oraz masy pojazdu. Na przykład przejazd trasą Mediolan-Rzym dla ciężarówki może kosztować ponad 100 euro, podczas gdy dla samochodu osobowego to około 40 euro.
Włochy oferują system Telepass, który automatyzuje proces poboru opłat i oferuje kierowcom dodatkowe udogodnienia, takie jak płatności za parkingi czy promy. Co więcej, pozwala on na korzystanie ze zniżek dla regularnych użytkowników autostrad, a także promocji dla flot firmowych, które korzystają z tego rozwiązania.
Podsumowanie kosztów opłat drogowych
- Niemcy: darmowe autostrady dla samochodów osobowych, opłaty dla ciężarówek od 0,187–0,229 euro/km, elektroniczny system Toll Collect z dodatkowymi opłatami za emisję CO2, zniżki dla pojazdów ekologicznych;
- Francja: samochody osobowe płacą od 0,06 do 0,20 euro/km, ciężarówki więcej w zależności od klasy pojazdu, system Télépéage, zniżki za częste korzystanie z autostrad;
- Włochy: opłaty dla osobówek od 0,07-0,09 euro/km, wyższe dla ciężarówek, telepass z możliwością automatycznego poboru opłat oraz zniżki dla użytkowników regularnych i firm.
W porównaniu do innych krajów, Niemcy oferują najtańsze rozwiązania dla osobówek, podczas gdy Francja i Włochy mają bardziej rozbudowane systemy, które są kosztowniejsze, ale oferują więcej opcji zniżek i promocji dla kierowców korzystających z elektronicznych systemów poboru opłat.
Dokumenty niezbędne do rejestracji opłat drogowych
Rejestracja i uiszczanie opłat drogowych w Europie, zwłaszcza dla pojazdów ciężarowych, wymaga dostarczenia odpowiednich dokumentów. Każdy kraj ma swoje przepisy i procedury, które regulują zarówno rejestrację, jak i sposób naliczania.
Jednak w większości przypadków proces ten można obecnie załatwić online, korzystając z odpowiednich systemów.
W Niemczech dla pojazdów ciężarowych powyżej 7,5 tony wymagane jest zarejestrowanie pojazdu w systemie Toll Collect. Aby tego dokonać, właściciel lub operator pojazdu musi dostarczyć następujące dokumenty:
– numer rejestracyjny pojazdu;
– certyfikat emisji spalin (wymagany przy ustalaniu klasy emisji);
– certyfikat emisji CO2 (wydawany przez producenta);
– dokumenty firmy transportowej (jeśli pojazd należy do floty firmowej).
Rejestracja odbywa się na stronie internetowej Toll Collect, gdzie kierowca lub właściciel pojazdu musi wprowadzić dane pojazdu oraz zamontować urządzenie pokładowe OBU, które automatycznie nalicza opłaty za przejazd. Proces jest stosunkowo prosty, ale w przypadku trudności Toll Collect oferuje wsparcie techniczne i pomoc przy wypełnianiu formularzy online.
We Francji dokumenty niezbędne do rejestracji w systemie Télépéage dla samochodów osobowych obejmują głównie dane pojazdu oraz właściciela:
– numer rejestracyjny pojazdu;
– dowód osobisty lub paszport właściciela;
– dane bankowe (w przypadku wyboru automatycznej płatności za pomocą konta).
Rejestracja do Télépéage może odbyć się online, w punkcie obsługi klienta lub za pośrednictwem operatorów autostrad. Po rejestracji kierowca otrzymuje urządzenie pokładowe, które pozwala na automatyczne naliczanie opłat bez konieczności zatrzymywania się na bramkach. Dodatkowo, operatorzy systemu często oferują wsparcie w punktach obsługi na autostradach, gdzie można uzyskać pomoc przy wypełnianiu dokumentów.
We Włoszech proces rejestracji w systemie Telepass obejmuje zarówno kierowców prywatnych, jak i komercyjnych. Dokumenty wymagane do rejestracji to:
– dowód rejestracyjny pojazdu;
– dokument tożsamości właściciela pojazdu;
– dane firmy transportowej (dla pojazdów firmowych).
W każdym kraju istnieją różne instytucje i punkty obsługi klienta, które mogą pomóc w wypełnianiu dokumentów. W Niemczech, Francji i Włoszech operatorzy systemów posiadają dedykowane infolinie oraz punkty obsługi na autostradach.
W większości przypadków dokumenty można składać online.
Niemcy, Francja i Włochy oferują internetowe systemy rejestracyjne, które przyspieszają proces. W razie potrzeby, dokumenty można również składać osobiście w punktach obsługi klienta na autostradach lub w biurach operatorów systemów opłat.
Dlaczego warto korzystać z elektronicznych systemów płatności?
Ogromnym ułatwieniem przy uiszczaniu opłat drogowych dla kierowców są systemy płatności, które pozwalają na obsługę online na niemal dowolnej trasie. Zyskują one coraz większą popularność na terenie Europy, a ich stosowanie przynosi szereg korzyści, zarówno dla użytkowników indywidualnych, jak i firm transportowych. Do najważniejszych z nich należą m.in.:
- Oszczędność czasu i wygoda
Elektroniczne systemy pozwalają kierowcom na automatyczne uiszczanie opłat bez konieczności zatrzymywania się na bramkach. Dzięki temu można płynnie przejeżdżać przez punkty poboru, co znacznie skraca czas podróży, zwłaszcza na często zatłoczonych autostradach. Systemy te eliminują również konieczność posiadania gotówki. Zwiększa to komfort, zwłaszcza podczas podróży międzynarodowych, gdzie waluty mogą się różnić.
Elektroniczne systemy są zintegrowane z technologiami GPS oraz urządzeniami pokładowymi OBU, które dokładnie monitorują przejechane kilometry i automatycznie naliczają opłaty. Dla firm transportowych oznacza to lepszą kontrolę nad kosztami i precyzyjne rozliczanie każdej trasy. Na przykład system Toll Collect w Niemczech automatycznie nalicza opłaty w zależności od liczby kilometrów, klasy emisji CO2 oraz masy pojazdu, co umożliwia bardziej sprawiedliwe obciążenie kosztami w zależności od wpływu pojazdu na środowisko.
- Mniejsze koszty operacyjne
Elektroniczne systemy eliminują potrzebę zatrudniania dodatkowego personelu w punktach poboru opłat oraz redukują liczbę papierowych biletów i drukowanych dokumentów. Dzięki temu koszty operacyjne autostrad są niższe, co w dłuższej perspektywie może przyczynić się do stabilizacji cen dla kierowców. Wiele systemów, takich jak Telepass czy Télépéage, oferuje również zniżki i promocje dla regularnych użytkowników, co dodatkowo obniża koszty podróży.
Systemy elektroniczne są łatwe w obsłudze, zarówno dla kierowców indywidualnych, jak i firm transportowych. Urządzenia pokładowe montowane w pojazdach są intuicyjne i proste w obsłudze, a wszelkie opłaty mogą być naliczane automatycznie na podstawie przejechanych tras. Równie łatwa jest rejestracja w wybranych systemach krajowych, takich jak Toll Collect, Telepass czy Télépéage. Odbywa się ona przez internet, a urządzenie OBU można zamówić bezpośrednio do domu lub punktu obsługi klienta.
- Dostępność i interoperacyjność
Coraz więcej krajów dąży do stworzenia systemów interoperacyjnych, co oznacza, że jedno urządzenie pokładowe będzie mogło być używane w różnych krajach. Przykładem jest system EETS (European Electronic Toll Service), który umożliwia korzystanie z jednego OBU w różnych krajach Europy. To duże ułatwienie dla kierowców podróżujących międzynarodowo oraz firm z branży TSL obsługujących na raz wiele państw.
Aby korzystać z elektronicznych systemów płatności za przejazdy, należy podjąć kilka prostych kroków:
- Zarejestrować się
Kierowcy mogą to zrobić online na stronach operatorów. Do rejestracji wymagany jest przeważnie numer rejestracyjny pojazdu, jego masa i klasa emisji.
- Zainstalować urządzenie pokładowe
Po rejestracji w systemie kierowca otrzymuje lub musi zakupić urządzenie OBU, które należy zainstalować w pojeździe. Łączy się ono automatycznie z systemem i nalicza opłaty za przejazd we wskazanym samochodzie. Niektóre systemy, jak Telepass, można również używać do opłacania parkingów i promów.
- Wygodnie uiszczać opłaty
Po zainstalowaniu urządzenia opłaty naliczane są automatycznie na podstawie przejechanych tras. Systemy są bezprzewodowe i nie wymagają od kierowcy żadnych dodatkowych działań.
- Monitorować płatności
Użytkownicy mogą monitorować swoje wydatki i trasy za pośrednictwem aplikacji mobilnych lub portali internetowych operatorów systemów opłat.
Poznaj potencjał, jaki niosą ze sobą urządzenia do automatycznego poboru opłat razem z VIALTIS. Jako firma z wieloletnim doświadczeniem, będąca częścią Grupy ITD, świadczymy usługi z zakresu wsparcia kierowców oraz przedsiębiorstw działających w branży TSL. Umów się już dziś na konsultację i wprowadź swoją markę w nową erę biznesu.